25 urodziny Google – od garażu w Stanfordzie do miliardów użytkowników

W 1998 r. Larry Page i Sergey Brin opublikowali pierwszą wersję Google. Ich celem było uporządkowanie światowych zasobów informacji i podanie ich na wyciągnięcie ręki. Dziś – ćwierć wieku później – Google to ekosystem usług, z których codziennie korzystają miliardy ludzi, a czasownik „googlować” wszedł do wielu języków. Jubileusz 25-lecia, symbolicznie obchodzony 27 września 2023 r., to była dobra okazja, by spojrzeć na drogę od akademickiego projektu do jednego z największych przedsiębiorstw technologicznych świata.

Zgodnie z tradycją, 27 września 2023 r. na stronie głównej pojawił się animowany Doodle, który przewijał kolejne wersje logo – od kolorowego „Google!” z wykrzyknikiem po minimalistyczny znak używany dzisiaj – by zatrzymać się na napisie „G25gle” w deszczu konfetti. Wyszukiwarka ukryła też świąteczną „easter egg”: wpisanie hasła związanego z urodzinami wywoływało animację serpentyn. Choć to drobny gest, dobrze oddaje ducha firmy, która lubi łączyć powagę technologii z elementem zabawy.

Narodziny algorytmu, który zmienił Internet

Prototyp wyszukiwarki, nazwany BackRub, powstał w 1996 r. w laboratorium Stanfordu. Jego innowacją był PageRank, czyli matematyczny wzór oceniający strony na podstawie liczby i jakości odsyłających do nich linków. Dzięki temu wyniki okazały się trafniejsze od ówczesnych katalogów. 4 września 1998 r. Page i Brin zarejestrowali Google Inc., przenosząc sprzęt do garażu wynajętego od Susan Wojcicki. Już dwa lata później wyszukiwarka obsługiwała 100 mln zapytań dziennie, a pierwsze reklamy w modelu pay-per-click (AdWords) zapewniły solidne źródło przychodów.

Rozszerzanie horyzontów: usługi, z których korzystasz, nawet o tym nie wiedząc

Choć wyszukiwarka pozostaje sercem marki, w ciągu 25 lat powstało kilkadziesiąt produktów, które stały się codziennym narzędziem:

Gmail – 1,8 mld użytkowników i ponad 121 mld wysyłanych wiadomości dziennie
Google Maps – mapy 220 krajów, ruch w czasie rzeczywistym, tryb Live View w AR
Chrome – 68 % udziału w globalnym rynku przeglądarek
Android – 3,3 mld aktywnych urządzeń; w Indonezji i Indiach udział przekracza 85 %
YouTube, Drive, Photos – każda z tych usług gromadzi ponad miliard użytkowników miesięcznie

Wspólnym mianownikiem jest sztuczna inteligencja. System RankBrain (2015) i model BERT (2019) nauczyły wyszukiwarkę rozumieć kontekst, a narzędzia takie jak Google Lens czy Asystent Google przeniosły wyszukiwanie poza pole tekstowe.

Jak Google odmieniło biznes i kulturę

Google nie tylko ułatwiło dostęp do wiedzy – zmieniło też sposób, w jaki firmy docierają do klientów. Model PPC pozwolił małym przedsiębiorstwom konkurować z gigantami, a dziś 39 % globalnych przychodów z reklamy cyfrowej trafia do Google. Równolegle powstała branża SEO, a widoczność na pierwszej stronie wyników stała się strategicznym celem tysięcy firm.

Na poziomie społecznym gigant wpłynął na edukację (Chromebooki, Google Classroom), mobilność (nawigacja w czasie rzeczywistym) i media (YouTube, Google News). W 2025 r. internauci wpisują w wyszukiwarkę średnio 13,7 mld zapytań każdego dnia i jest to najlepszy dowód, jak bardzo uzależniliśmy się od jednej platformy.

Kultura innowacji i open source

Google kultywuje zasadę 20 % time, dzięki której inżynierowie mogą poświęcić część etatu na własne pomysły. Tak narodziły się Gmail, AdSense czy Google News. W laboratorium X – the Moonshot Factory rozwijano balony Loon czy samochody Waymo. Firma oddaje też kluczowe projekty społeczności:

AOSP – fundament większości smartfonów
Chromium – silnik przeglądarek Chrome, Edge i Opery
TensorFlow – otwarta biblioteka ML
Kubernetes – standard orkiestracji kontenerów
Go – język programowania popularny w mikroserwisach

Publikując kod i wyniki badań, Google wzmacnia reputację innowatora i ustala standardy techniczne.

Bilans ćwierćwiecza w liczbach

Przychody Alphabet w 2024 r.: 350 mld USD (wzrost 14 % r/r)
Użytkownicy: dziewięć produktów z ponad miliardem użytkowników każdy
Indeks: setki miliardów stron; 15 % zapytań wyszukiwarka widzi po raz pierwszy
Energia: od 2017 r. Google kupuje 100 % energii z OZE; do 2030 r. chce pracować w trybie „carbon-free 24/7”
Zatrudnienie: ponad 180 tys. pracowników w 50 krajach

Te liczby pokazują nie tylko skalę sukcesu, lecz także zasięg odpowiedzialności.

Wyzwania na następne 25 lat

Generatywna AI – rosnąca konkurencja (np. Bing + GPT-4) wymusza przyspieszenie projektów (wcześniej Bard) Gemini.
Regulacje – procesy antymonopolowe w USA i UE, prawo do prywatności, prawo do bycia zapomnianym.
Środowisko – osiągnięcie neutralności 24/7 wymaga nowych technologii magazynowania energii.
Nowe interfejsy – wyszukiwanie głosowe, multimodalne, AR-owe okulary i auta autonomiczne mogą odmienić tradycyjny model listy linków.

Google dysponuje zasobami, by przewodzić, lecz po raz pierwszy od lat musi gonić wizję rywali.

25 lat temu dwoje doktorantów zbudowało wyszukiwarkę, która miała uporządkować informacje w sieci. Dziś Google to infrastruktura cyfrowego świata: obejmująca swoim zasięgiem wyszukiwanie i pocztę, przez smartfony, po chmurę i projekty kwantowe. Firma przeszła drogę od garażu do przychodów rzędu 350 mld USD rocznie, stając się jednocześnie bohaterem debat o prywatność, monopol i zrównoważony rozwój.

Czy Google zdominuje kolejne 25 lat? Zadecydują o tym zaufanie użytkowników, szybkość wdrażania AI i umiejętność współpracy z regulatorami. Pewne jest jedno, że dopóki będziemy zadawać pytania w Internecie, dopóty będziemy – świadomie lub nie – korzystać z dziedzictwa Page’a i Brina. Wszystkiego najlepszego z okazji 25 urodzin Google – i powodzenia w następnej rundzie innowacji.

Autor
Ostatnie wpisy

Artur Strzelecki

Nauczyciel w Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Niezależny specjalista, który upowszechnia wiedzę o marketingu w wyszukiwarkach internetowych. Zazwyczaj uczy studentów, a w wolnych chwilach doradza jak odnaleźć własną ścieżkę w Google.