Przeciwko firmie Google w Europie toczyło się i toczy nadal kilka postępowań sądowych i proceduralnych, które rozpoczęła Komisja Europejska na przestrzeni kilkunastu ostatnich lat. Niniejszy artykuł porządkuje informacje ile tych postępowań było, w jakich postępowaniach i jakie kary nałożono i czego te postępowania dotyczyły. Również zbadano kiedy Google się odwoływało od tych wyroków z jakim skutkiem.
Komisja Europejska, działając jako organ wykonawczy Unii Europejskiej, pełni kluczową rolę w egzekwowaniu unijnego prawa konkurencji. Jej uprawnienia wynikają przede wszystkim z Artykułu 102 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), który zakazuje nadużywania pozycji dominującej na rynku.
Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, unijna polityka antymonopolowa ewoluowała, przechodząc od tradycyjnych sektorów gospodarki do złożonych i dynamicznych rynków cyfrowych. W tym kontekście, postępowania przeciwko Google, jednemu z największych i najbardziej wpływowych przedsiębiorstw technologicznych na świecie, stały się przełomowym wyznacznikiem strategicznego podejścia Brukseli.
Postępowania te nie są jedynie odizolowanymi przypadkami, lecz stanowią spójny element szerszej strategii regulacyjnej, której celem jest zrównoważenie siły globalnych platform cyfrowych w stosunku do lokalnych firm, wydawców i konsumentów w Europie. Analiza tych spraw dostarcza szczegółowych informacji na temat zarzutów, nałożonych kar finansowych oraz złożonych procesów odwoławczych, które w znaczący sposób ukształtowały współczesne rozumienie prawa konkurencji w erze cyfrowej.
Ten przegląd dostarcza wyczerpującej analizy najważniejszych postępowań antymonopolowych prowadzonych przez Komisję Europejską przeciwko Google. Raport usystematyzuje informacje na temat nałożonych kar, przedmiotu każdego z postępowań, a także śledzi skomplikowaną ścieżkę odwoławczą, prowadzącą do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Część I: Postępowania antymonopolowe Komisji Europejskiej wobec Google
1. Sprawa Google Shopping (2017)
Przedmiot postępowania i decyzja KE
Sprawa Google Shopping stanowiła jeden z pierwszych i najbardziej znaczących przejawów konfrontacji Komisji Europejskiej z modelem biznesowym Google. Główny zarzut dotyczył nadużycia dominującej pozycji rynkowej w sektorze wyszukiwania ogólnego w Internecie. Komisja Europejska stwierdziła, że Google systematycznie faworyzowało własną usługę porównywania produktów, Google Shopping, w stosunku do konkurencyjnych usług.1
Nadużycie to miało polegać na dwóch kluczowych praktykach. Po pierwsze, Google aktywnie promowało swoje wyniki wyszukiwania dotyczące produktów, wyświetlając je w wyróżnionych sekcjach, zwanych „ramkami”, z odpowiednimi wyróżnikami graficzno-tekstowymi. Te wyróżniki sprawiały, że wyniki Google Shopping były znacznie bardziej widoczne i atrakcyjne dla użytkownika.2 Po drugie, jednocześnie z tą promocją, Google obniżało pozycję stron konkurencyjnych serwisów porównujących ceny. Strony te były degradowane w wynikach wyszukiwania, wyświetlane niżej na liście jako zwykłe, niewyróżnione linki, co znacząco zmniejszało ich widoczność i szanse na kliknięcie.1
W konsekwencji, w czerwcu 2017 roku, Komisja Europejska nałożyła na Google rekordową karę w wysokości 2,42 mld euro.1 Decyzja ta miała na celu nie tylko ukaranie firmy za jej działania, ale także zmuszenie jej do zaprzestania praktyk antykonkurencyjnych i przywrócenia równych warunków rynkowych.
Proces odwoławczy i ostateczne orzeczenia
Google nie zaakceptowało decyzji Komisji i natychmiast wniosło odwołanie do Sądu Unii Europejskiej (Sąd UE). W listopadzie 2021 roku, po długim procesie, Sąd UE oddalił skargę Google, w pełni podtrzymując decyzję Komisji i nałożoną karę.2
Następnie, firma wykorzystała ostatnią możliwość, wnosząc odwołanie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), najwyższej instancji sądownictwa unijnego. Po kolejnych trzech latach postępowania, we wrześniu 2024 roku, TSUE wydał ostateczny wyrok, oddalając skargę Google i utrzymując w mocy zarówno orzeczenie Sądu UE, jak i pierwotną karę nałożoną przez Komisję Europejską.1
Implikacje prawne i wnioski
Ostateczny wynik sprawy Google Shopping ma ogromne znaczenie dla prawa konkurencji w sektorze cyfrowym. W swoim orzeczeniu, TSUE utwierdził kluczową doktrynę „samopreferencji” (ang. self-preferencing), uznając, że faworyzowanie własnych usług kosztem konkurentów może stanowić samodzielne nadużycie pozycji dominującej. Zasadniczo, sądy uznały, że Komisja Europejska nie musiała udowadniać, że Google całkowicie odmawiało dostępu do swojej infrastruktury (co jest wymagane w trudniejszym do udowodnienia teście tzw. „niezbędnych udogodnień” – essential facilities). Zamiast tego, wystarczyło wykazać, że Google dawało konkurentom dostęp dyskryminacyjny, co naruszało zasady konkurencji.1
To prawne stanowisko wzmocniło uprawnienia Komisji, dostarczając jej solidnych fundamentów do podejmowania dalszych działań przeciwko gigantom technologicznym, którzy wykorzystują swoją dominującą pozycję do promowania własnych usług.
2. Sprawa Android (2018)
Przedmiot postępowania i decyzja KE
Kolejnym przełomowym postępowaniem była sprawa dotycząca systemu operacyjnego Android. Komisja Europejska oskarżyła Google o wykorzystywanie swojej dominacji w sektorze oprogramowania mobilnego do nielegalnego ograniczania konkurencji na rynku wyszukiwania i przeglądarek internetowych.5
Decyzja z lipca 2018 roku skupiała się na trzech konkretnych praktykach antykonkurencyjnych:
- Wymaganie preinstalacji: Google narzuciło producentom urządzeń z systemem Android wymóg preinstalowania aplikacji Google Search oraz przeglądarki Chrome jako warunek uzyskania licencji na sklep Google Play. To de facto zmuszało producentów do faworyzowania usług Google.5
- Płatności za wyłączność: Google oferowało znaczne płatności producentom w zamian za wyłączną preinstalację wyszukiwarki Google Search na ich urządzeniach.5
- Ograniczanie alternatyw: Firma blokowała produkcję urządzeń działających na alternatywnych, niezatwierdzonych przez Google wersjach systemu Android (tzw. „Android forks”), co utrudniało rozwój konkurencyjnych ekosystemów mobilnych.5
W wyniku tych ustaleń, Komisja Europejska nałożyła na Google rekordową karę w wysokości 4,34 mld euro, co było wówczas największą grzywną w historii unijnego prawa antymonopolowego.6
Proces odwoławczy i stan obecny
Podobnie jak w przypadku Google Shopping, firma zaskarżyła decyzję Komisji do Sądu Unii Europejskiej. We wrześniu 2022 roku Sąd UE w większości podtrzymał argumenty Komisji, ale częściowo unieważnił decyzję w zakresie systemu podziału przychodów z wyszukiwania. W konsekwencji, Sąd obniżył wysokość kary do 4,12 mld euro.5
Google odwołało się od tego wyroku do Trybunału Sprawiedliwości UE, domagając się całkowitego anulowania kary. Firma twierdzi, że jej sukces w ekosystemie Android wynika z innowacji, a nie z narzuconych praktyk, a decyzje o preinstalacji aplikacji podejmowane są dobrowolnie przez producentów ze względu na atrakcyjność rozwiązań Google.5
Postępowanie to wciąż się toczy.
Implikacje rynkowe
Sprawa Androida przeniosła uwagę Komisji z samej wyszukiwarki na cały ekosystem mobilny, podkreślając, że kontrola nad systemem operacyjnym jest kluczowym narzędziem do utrzymania dominacji na innych rynkach cyfrowych. Decyzja Komisji pokazała, że nawet „darmowe” oprogramowanie może być używane w sposób antykonkurencyjny, gdy jego dostawca wykorzystuje swoją dominującą pozycję do narzucania restrykcyjnych warunków partnerom. To postępowanie wyznaczyło standardy dla oceny zachowań antykonkurencyjnych w sektorze mobilnym, co ma trwały wpływ na regulacje w tej dziedzinie.
3. Sprawa AdSense (2019)
Przedmiot postępowania i decyzja KE
W kolejnym dochodzeniu Komisja Europejska zajęła się rynkiem reklamy internetowej, oskarżając Google o nadużycie pozycji dominującej w sektorze reklamy online poprzez platformę AdSense. Komisja uznała, że w latach 2006–2016 Google stosowało restrykcyjne klauzule w umowach z wydawcami stron internetowych. Klauzule te uniemożliwiały lub ograniczały wydawcom możliwość korzystania z konkurencyjnych platform reklamowych do wyświetlania reklam w wyszukiwarkach.7
Zarzuty dotyczyły dwóch rodzajów umów: umów wyłączności (które wymagały od wydawców korzystania wyłącznie z AdSense) oraz umów „preferowanej lokalizacji” (które wymagały od wydawców umieszczania reklam AdSense w najbardziej widocznych miejscach na ich stronach).7 W efekcie, w marcu 2019 roku, Komisja nałożyła na Google karę w wysokości 1,49 mld euro za ograniczanie konkurencji.9
Proces odwoławczy i unieważnienie kary
Proces odwoławczy w tej sprawie przybrał unikalny obrót. Google zaskarżyło decyzję Komisji, a po długim rozpatrywaniu, Trybunał Sprawiedliwości UE anulował karę finansową w 2024 roku.7 Unieważnienie nie dotyczyło całkowitego oddalenia zarzutów, lecz wynikało z konkretnych uchybień w analizie Komisji.
Sąd uznał, że Komisja Europejska nie dostarczyła wystarczających dowodów na to, że klauzule Google miały rzeczywisty „efekt zamknięcia rynku” (ang. foreclosure effect). Sąd uznał, że Komisja nie wykazała w wystarczającym stopniu, iż klauzule te faktycznie uniemożliwiły konkurentom Google dostęp do znacznej części rynku. Dodatkowo, Sąd wskazał na błędy w ocenie przez Komisję czasu trwania tych klauzul w umowach z wydawcami.7
Implikacje Prawne
Unieważnienie kary w sprawie AdSense jest istotnym sygnałem dla Komisji Europejskiej. Pokazuje, że pomimo silnego poparcia sądowego w innych sprawach, ciężar dowodu wciąż spoczywa na organie regulacyjnym. Komisja musi przeprowadzać wyjątkowo rzetelne i dokładne analizy skutków antykonkurencyjnych, zwłaszcza w przypadku bardziej subtelnych praktyk rynkowych.
Wynik tej sprawy kontrastuje z decyzją w sprawie Google Shopping i podkreśla, że sądy mogą mieć odmienne podejście w zależności od charakteru naruszenia, oczekując bardziej solidnych dowodów na faktyczne szkody dla konkurencji.
4. Sprawa AdTech (2025)
Przedmiot postępowania i decyzja KE
Najnowsze postępowanie antymonopolowe prowadzone przez Komisję Europejską przeciwko Google dotyczy sektora technologii reklamowych, powszechnie zwanego „adtech”. Komisja wszczęła dochodzenie w 2021 roku, a jego przedmiotem jest kolejny zarzut faworyzowania własnych usług reklamowych. W tym przypadku Komisja uznała, że Google wykorzystuje swoją dominującą pozycję w technologii reklamy cyfrowej, aby promować własną giełdę reklam AdX kosztem konkurencji.11
Zarzuty skupiają się na konflikcie interesów, jaki zdaniem Komisji, Google posiada, kontrolując jednocześnie kilka kluczowych elementów ekosystemu reklamowego. Firma oferuje serwer reklamowy dla wydawców (DoubleClick For Publishers, DFP), narzędzia do zakupu reklam dla reklamodawców (Google Ads i DV360) oraz giełdę reklamową (AdX), gdzie odbywa się handel przestrzenią reklamową.11
W ocenie Komisji, Google faworyzowało własną giełdę AdX na co najmniej dwa sposoby. Po pierwsze, serwer reklamowy DFP, kontrolowany przez Google, miał informować AdX o najwyższych ofertach konkurencji, co pozwalało AdX wygrać aukcję, płacąc jedynie minimalnie więcej. Po drugie, narzędzia do zakupu reklam Google Ads i DV360 miały unikać konkurencyjnych giełd reklamowych, licytując głównie na AdX, co czyniło tę giełdę najbardziej atrakcyjną i zwiększało jej dominację.11 W rezultacie, Komisja Europejska nałożyła na Google karę w wysokości 2,95 mld euro.10
Proces odwoławczy i implikacje
Google nie zgadza się z decyzją Komisji, uznając ją za błędną i nieuzasadnioną.11 Przedstawicielka Google, Lee-Anne Mulholland, oświadczyła, że decyzja Komisji może zaszkodzić tysiącom europejskich firm, utrudniając im zarabianie pieniędzy.9 Google zapowiedziało odwołanie się od kary, a obecnie ma 60 dni na przedstawienie planu wdrożenia zmian, które wyeliminują konflikt interesów.9
Postępowanie to stanowi kontynuację agresywnej polityki egzekwowania prawa w sektorze reklamy online. Fakt, że Komisja zdecydowała się na kolejne, złożone postępowanie w tym samym sektorze po porażce w sprawie AdSense, świadczy o jej determinacji. Jest wysoce prawdopodobne, że tym razem dowody Komisji są bardziej szczegółowe i precyzyjne, a jej analiza uwzględnia wnioski wyciągnięte z przegranego odwołania. To pokazuje, jak Komisja uczy się na swoich błędach i dostosowuje swoje podejście do złożoności rynków cyfrowych.
5. Inne postępowania regulacyjne
Poza głównymi postępowaniami Komisji Europejskiej, Google mierzy się z szerokim spektrum działań regulacyjnych w Europie. Przykładem jest kara nałożona przez francuski urząd ochrony danych osobowych (CNIL). W styczniu 2019 roku, CNIL nałożył na Google karę w wysokości 50 mln euro za naruszenie przepisów Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych (RODO).
Powodem było niejasne i utrudnione uzyskiwanie zgody użytkowników na przetwarzanie ich danych osobowych, co pokazuje, że firma podlega nadzorowi wielu organów, a jej wyzwania prawne wykraczają poza prawo antymonopolowe.13
Część II: Synteza, analiza i wnioski końcowe
Tabela 1. Zestawienie kluczowych postępowań antymonopolowych KE przeciwko Google (2017-2025)
| Nazwa sprawy | Data decyzji KE | Przedmiot postępowania | Pierwotna kara (EUR) | Wynik postępowania sądowego (Sąd UE & TSUE) | Ostateczny wynik / Kara (EUR) |
| Google Shopping | 2017 | Faworyzowanie własnej usługi porównywania produktów | 2,42 mld | Oddalenie odwołań na wszystkich instancjach | 2,42 mld (kara podtrzymana) 1 |
| Android | 2018 | Wykorzystywanie systemu Android do utrzymania dominacji w wyszukiwaniu | 4,34 mld | Częściowe podtrzymanie decyzji, obniżenie kary przez Sąd UE do 4,12 mld euro; postępowanie przed TSUE w toku | 4,12 mld (kara częściowo podtrzymana) 5 |
| AdSense | 2019 | Stosowanie klauzul wyłączności w umowach z wydawcami stron internetowych | 1,49 mld | Anulowanie kary przez TSUE z powodu niewystarczających dowodów | 0 euro (kara unieważniona) 7 |
| AdTech | 2025 | Faworyzowanie własnej giełdy reklam (AdX) poprzez własne narzędzia (DFP, Google Ads) | 2,95 mld | Odwołanie Google zapowiedziane, postępowanie w toku | 2,95 mld (stan na moment decyzji KE) 9 |
Wzorce w egzekwowaniu prawa
Analiza tych postępowań ujawnia wyraźny wzorzec strategiczny w działaniach Komisji Europejskiej. Pierwotna sprawa Google Shopping dotyczyła stosunkowo bezpośredniego nadużycia w wynikach wyszukiwania, które jest łatwe do zidentyfikowania i zrozumienia.
Kolejne postępowania, takie jak sprawa Android, a zwłaszcza sprawa AdTech, przeniosły fokus na bardziej złożone, techniczne i ukryte warstwy dominacji Google. Komisja zaczęła badać, w jaki sposób firma wykorzystuje swoją kontrolę nad kluczowymi „węzłami” rynku — systemami operacyjnymi i infrastrukturą reklamy cyfrowej — aby ograniczać konkurencję na powiązanych rynkach.
Ta ewolucja pokazuje, że Komisja Europejska nie tylko reaguje na skargi, ale proaktywnie analizuje cały model biznesowy gigantów technologicznych, wyznaczając nowe obszary egzekwowania prawa.
Skutki odwołań i system kontroli sądowej
Wyniki odwołań w tych sprawach są różnorodne i dostarczają ważnych sygnałów. Z jednej strony, ostateczne podtrzymanie kary w sprawie Google Shopping oraz częściowe podtrzymanie w sprawie Android, wyraźnie wzmocniły pozycję Komisji Europejskiej. Orzeczenia te potwierdziły, że jej innowacyjne podejście do definiowania nadużyć w erze cyfrowej, szczególnie doktryna „samopreferencji”, jest zgodne z prawem unijnym.
Z drugiej strony, unieważnienie kary w sprawie AdSense jest kluczowym wydarzeniem. Pokazuje ono, że sądy unijne nie działają jako automatyczne narzędzie Komisji, ale jako niezależny mechanizm kontroli. Orzeczenie to przypomniało Komisji o wysokim ciężarze dowodu, jaki na niej spoczywa i konieczności prowadzenia niezwykle precyzyjnych analiz skutków rynkowych każdego zarzutu. Ta „pętla sprzężenia zwrotnego” motywuje Komisję do przygotowywania silniejszych, bardziej szczegółowych spraw w przyszłości, co widać w złożoności najnowszego postępowania AdTech.
Szersze implikacje i wnioski końcowe
Długotrwałe i kosztowne postępowania antymonopolowe, które często trwają dekadami, skłoniły Unię Europejską do poszukiwania bardziej systemowych rozwiązań regulacyjnych. Przełomowe orzeczenia sądowe, zwłaszcza w sprawie Google Shopping, dostarczyły solidnych podstaw prawnych dla Aktu o rynkach cyfrowych (DMA).
Zamiast prowadzenia długich, pojedynczych dochodzeń, DMA wprowadza stałe, z góry określone obowiązki i zakazy dla „strażników dostępu” (gatekeepers), takich jak Google. Oznacza to, że przyszłe działania regulacyjne mogą być znacznie szybsze i bardziej skuteczne.
Podsumowując, postępowania antymonopolowe przeciwko Google to znacznie więcej niż tylko spory o miliardy euro. Stanowią one centralny element w kształtowaniu przyszłości cyfrowej Europy. Pokazują one determinację Komisji Europejskiej do ograniczenia władzy dominujących platform i ukształtowania bardziej sprawiedliwego i konkurencyjnego rynku.
Sukcesy i porażki w tych batalia prawnych dostarczają unikalnej perspektywy na ewolucję prawa konkurencji, a także podkreślają rolę sądownictwa w procesie regulacji. Przeanalizowane sprawy są nie tylko historycznym zapisem sporów prawnych, ale także fundamentem, na którym budowane są nowe zasady dla globalnego sektora technologicznego.
Cytowane źródła
- ECJ’s Google Shopping Judgment: The End of a Long Saga | Covington Competition, otwierano: września 6, 2025, https://www.covcompetition.com/2024/09/ecjs-google-shopping-judgment-the-end-of-a-long-saga/
- Miliardowa grzywna dla Google. Jest ostateczne orzeczenie TSUE – CyberDefence24.pl, otwierano: września 6, 2025, https://cyberdefence24.pl/polityka-i-prawo/miliardowa-grzywna-dla-google-ostateczne-orzeczenie-tsue
- Google Shopping: EU Court Judgment Signals Stricter Enforcement of Abuses of Dominance | Insights | Sidley Austin LLP, otwierano: września 6, 2025, https://www.sidley.com/en/insights/newsupdates/2024/09/google-shopping-eu-court-judgment-signals-stricter-enforcement-of-abuses-of-dominance
- TSUE utrzymał ogromną karę nałożoną na Google – TVN24 Biznes, otwierano: września 6, 2025, https://tvn24.pl/biznes/tech/tsue-utrzymal-ogromna-kare-nalozona-na-google-st8079688
- Google żąda anulowania kary KE – ISBiznes.pl, otwierano: września 6, 2025, https://isbiznes.pl/2025/01/29/google-zada-anulowania-kary-ke/
- Rzeczniczka TSUE: Wielka kara dla Google powinna być utrzymana – Prawo.pl, otwierano: września 6, 2025, https://www.prawo.pl/biznes/4-mld-euro-kary-dla-google-opinia-rzeczniczki-tsue,533522.html
- Google wygrywa przed Trybunałem. Korporacja unika kary finansowej – TVP Info, otwierano: września 6, 2025, https://www.tvp.info/82378571/strasburg-orzecznie-tsue-ws-praktyk-reklamowych-google-uniewaznil-kare-finansowa
- EU Court Annuls €1.5 Billion Fine Against Google AdSense| Insights & Resources, otwierano: września 6, 2025, https://www.goodwinlaw.com/en/insights/publications/2024/10/insights-technology-cldr-the-general-court-of-the-european-union
- Google ukarany przez Komisję Europejską rekordową grzywną. Stawką jest rynek reklamy internetowej i globalne relacje handlowe – CEO Magazyn, otwierano: września 6, 2025, https://ceo.com.pl/google-ukarany-przez-komisje-europejska-rekordowa-grzywna-stawka-jest-rynek-reklamy-internetowej-i-globalne-relacje-handlowe-11001
- Google ukarane. Unia nakłada 3 mld euro grzywny i nakazuje zmiany – Money.pl, otwierano: września 6, 2025, https://www.money.pl/gospodarka/google-ukarane-unia-naklada-3-mld-euro-grzywny-i-nakazuje-zmiany-7197038203755456a.html
- Potężna kara dla giganta technologicznego – TVN24 Biznes, otwierano: września 6, 2025, https://tvn24.pl/biznes/tech/google-potezna-kara-dla-giganta-technologicznego-st8634420
- Gigantyczna kara dla Google. Komisja Europejska żąda 2,95 mld euro – Next Gazeta.pl, otwierano: września 6, 2025, https://next.gazeta.pl/next/7,151243,32229730,gigantyczna-kara-dla-google-komisja-europejska-zada-2-95-mld.html
- 50 mln euro kary dla Google za złamanie przepisów RODO – GDPR.pl, otwierano: września 6, 2025, https://gdpr.pl/aktualnosci/50-mln-euro-kary-dla-google-za-zlamanie-przepisow-rodo
Zapisz się na newsletter wypełniając pola poniżej. Będziesz na bieżąco ze wszystkimi wydarzeniami związanymi z Silesia SEM i informacjami o marketingu internetowym w sieci. Nie spamujemy.
Zostanie wysłany do Ciebie e-mail potwierdzający: przeczytaj zawarte w nim instrukcje, aby potwierdzić subskrypcję.
Artur Strzelecki
Ostatnie wpisy Artur Strzelecki (zobacz wszystkie)
- Rewolucja w wyszukiwaniu: tryb AI Google wkracza do Polski – co musisz wiedzieć? - 8 października 2025
- Webinar z autorami książki „SEO w praktyce” - 25 września 2025
- Usunięcie parametru &num=100 w Google - 17 września 2025
